4 điều bạn cần biết về bệnh run tay chân ở người già

Run tay chân thường gặp ở người cao tuổi do lão hóa não, bệnh Parkinson, run vô căn hoặc di chứng tai biến… Hiểu đúng về nguyên nhân, cách điều trị bệnh run tay chân ở người già là cách giúp cải thiện trình trạng bệnh và ngăn ngừa bệnh. 

Tìm hiểu về bệnh run tay chân ở người già để trị bệnh hiệu quả

Các nguyên nhân gây bệnh run tay chân ở người già

Lão hóa, Parkinson, rối loạn thần kinh… là các nguyên nhân chính gây ra bệnh run tay chân ở người già. Hiểu rõ sự khác biệt giữa các nguyên nhân sẽ giúp người bệnh có phương án điều trị hiệu quả, cụ thể như sau:

Parkinson

Khi bị bệnh Parkinson, người bệnh sẽ bị thiếu hụt chất dẫn truyền thần kinh có tên là Dopamine. Dopamine có tác dụng kiểm soát khả năng vận động của cơ thể. Vì vậy khi bị thiếu hụt, người bệnh sẽ gặp tình trạng tay chân run rẩy, cứng đờ chân tay, run cằm,  run má môi, giảm trí nhớ...

Trong giai đoạn nhẹ, run do Parkinson thường chỉ xuất hiện khi nghỉ và sẽ hết khi cử động tay. Khi bệnh tiến triển, triệu chứng run có thể xuất hiện bất cứ lúc nào. Ban đầu là run một bên tay, sau đó lan xuống chân cùng bên, tiếp chuyển sang tay đối diện và cuối cùng là chân còn lại.

Run do lão hóa

Chức năng não bộ bị thoái hóa cũng là một trong các nguyên nhân gây ra bệnh run tay chân ở người già. Theo năm tháng, tình trạng kiểm soát hoạt động của cơ thể ngày càng kém linh hoạt và trơn tru. Đây là lí do người cao tuổi thường gặp các triệu chứng như run tay chân, cầm nắm không vững, di chuyển chậm và khó khăn…

Tình trạng run do lão hóa thường chỉ ảnh hưởng đến tay, chân khi làm một hành động cụ thể như cầm nắm đồ vật hay chỉ vào một điểm cố định. Ngoài ra, ăn uống không đủ chất, mất ngủ cũng là những yếu tố góp phần làm tình trạng run tay chân ở người già nặng hơn.

Lão hóa là nguyên nhân phổ biến gây ra bệnh run chân tay ở người già

Run vô căn

Đây là bệnh có thể xuất hiện ở cả người già và người trẻ. Khác với run do Parkinson, người bị run vô căn thường thường bị run khi vận động, nghỉ ngơi sẽ hết. Triệu chứng run vô căn thường xuất hiện ở tay, đầu, giọng nói, ít khi run ở chân.

Run sau tai biến

Khi tai biến, một phần não bộ sẽ bị thiếu máu nuôi dưỡng đột ngột và tổn thương. Vì vậy, sau tai biến mạch máu não có một số người bệnh sẽ bị run chân tay. Do triệu chứng gần giống với bệnh Parkinson nên run sau tai biến còn được gọi là hội chứng Parkinson.

Rối loạn thần kinh thực vật

Run do rối loạn thần kinh thực vật bệnh lý phổ biến ở người cao tuổi. Đặc biệt, những người già hay bị mất ngủ, lo lắng, stress hay dùng các chất kích thích sẽ có nguy cơ mắc bệnh cao hơn. Tình trạng run tay chân do rối loạn thần kinh thường đi kèm nhịp tim nhanh, đổ mồ hôi mà có xu hướng nặng lên khi người bệnh căng thẳng, hồi hộp.

Run tay do rối loạn thần kinh thực vật sẽ nặng lên khi căng thẳng, hồi hộp

Phương pháp chẩn đoán bệnh run tay chân ở người già

Bệnh run tay chân ở người già thường được chẩn đoán dựa trên kết quả các bài kiểm tra về thể chất, thần kinh và tiền sử bệnh tật của người bệnh, gia đình. Bác sĩ sẽ căn cứ vào các yếu tố dưới đây để chẩn đoán:

• Thời điểm bị run: run khi nghỉ hay vận động (di chuyển, cầm nắm, viết vẽ).
• Vị trí run: tay, chân, cổ, mặt, cằm, một bên hay cả hai bên.
• Mức độ run
• Các triệu chứng khác: mất thăng bằng, bất thường về giọng nói, độ cứng cơ…
• Các yếu tố khác: tiền sử bệnh, các loại thuốc đã được sử dụng trước đó, gia đình có ai bị run không...

Bên cạnh đó, bác sĩ có thể cho người bệnh làm một số xét nghiệm máu, nước tiểu, chụp CT, X - quang, điện não đồ… để loại trừ các nguyên nhân như run do cường giáp, tổn thương não, thiếu máu não, thoái hóa cột sống.

Nếu bạn hoặc người thân có triệu chứng run tay chân thì nên thăm khám tại các bệnh viện lớn như bệnh viện Bạch Mai, bệnh viện Lão khoa Trung ương (Hà Nội), bệnh viện Đại học Y Dược TP HCM hay bệnh viện Trung ương Huế.

Hãy thăm khám bác sĩ để tìm ra nguyên nhân gây bệnh run chân tay ở người già

Cách chữa bệnh run tay chân ở người già

Sử dụng thuốc điều trị

Nếu run tay chân do bệnh Parkinson, thuốc được sử dụng thường xuyên nhất là levodopa, carbidopa (giúp bổ sung trực tiếp dopamin), tiếp đến là chất chủ vận dopamin (Trivastal, Sifrol), thuốc ức chế men phá hủy dopamin (Selegiline, Entacapone) và nhóm thuốc kháng cholinergic (Artane, Trihex).

Với các nguyên nhân gây run khác, bác sĩ sẽ kê thuốc thuốc chẹn beta (propranolol), chống động kinh (primidone), thuốc an thần để giảm run cho người bệnh. Tùy theo nguyên nhân gây bệnh run tay chân ở người già mà bác sĩ sẽ kê các loại thuốc khác nhau, điều bạn cần làm là dùng thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ.

Thực hiện lối sống lành mạnh

• Bổ sung thực phẩm giàu chất chống oxy hóa: Các loại thực phẩm giàu oxy hóa như rau màu xanh đậm, củ quả có màu sặc sỡ như rau ngót, rau cải, súp lơ, bắp cải, su su, gấc, bí ngô, cam, cà rốt… có tác dụng làm chậm sự lão hóa não, nhờ đó giúp trì hoãn bệnh run tay ở người cao tuổi chân tiến triển nặng.
• Vận động nhẹ nhàng: Thiền, khí công, bài tập hít thở, đi bộ… là những bài tập rất tốt cho người già bị run tay chân. 
• Giảm căng thẳng, lo âu: Nghe nhạc, trò chuyện, giao lưu là những cách rất tốt giúp người già giảm căng thẳng. Vì thế, gia đình có người lớn tuổi bị run hãy thấu hiểu, rộng lượng và quan tâm, sẻ chia với người bệnh hơn. 

Sử dụng các thảo dược hỗ trợ

Kết hợp sử dụng thảo dược là cách chữa bệnh run tay ở người già an toàn, hiệu quả

Trong y học cổ truyền cũng có nhiều bài thuốc cổ điển giúp giảm chứng run tay chân ở người già. Ví dụ như là bài thuốc “Thiên ma, Câu đằng ẩm”. Nghiên cứu khoa học cũng cho thấy Thiên ma, Câu đằng có tác dụng an thần, trấn tĩnh, chậm lại quá trình lão hóa và tăng cường chức năng của tế bào thần kinh. Vì vậy, sử dụng các sản phẩm chứa hai thảo dược này cũng là giải pháp hiệu quả giúp người bệnh giảm run chân tay dễ dàng hơn.

Can thiệp phẫu thuật

Ở giai đoạn nặng, khi thuốc không còn phát huy hiệu quả, người bệnh có thể áp dụng phẫu thuật kích thích não sâu hoặc bằng sóng siêu âm cao tần để giảm run. Phương pháp này đã được ứng dụng thành công tại 1 số bệnh viện lớn như Bệnh viện Nguyễn Tri Phương, bệnh viện Đại học Y Dược ở TP. HCM và bệnh viện Việt Đức ở Hà Nội. Tuy nhiên, chi phí cho phương pháp này vẫn còn ở mức rất cao so với thu nhập của người Việt Nam.

Bệnh run tay chân ở người già sẽ gây ra nhiều bất tiện trong sinh hoạt và ảnh hưởng lớn đến tâm lý người bệnh. Lạc quan và kiên trì áp dụng các giải pháp trên là cách tốt nhất giúp người bệnh sẽ sớm phục hồi lại khả năng vận động của cơ thể, sống vui và sống khỏe hơn.

Xem thêm:

- Phẫu thuật kích não sâu - cánh cửa cho người bệnh Parkinson trở lại cuộc sống

- [Toàn quốc] Người bệnh run tay khám ở đâu tốt?

Nguồn tham khảo: gmjournal.co,  griswoldhomecare.com